Eemsmondloop

Eemsmondloop zwaait Sterenberg en Zijlstra uit, Eemsmond Runners gaan door
 
Als na een hardloopwedstrijd mensen gehuldigd worden die zelf niet gelopen hebben, moet er iets bijzonders aan de hand zijn. Meindert Sterenberg en Klaas Zijlstra overkwam het. Ze werden tijdens de Eemsmondloop van afgelopen zaterdag tot drie maal toe naar voren geroepen en zelfs op het erepodium gezet. De Meisters hadden dertig jaar lang de wedstrijd georganiseerd en namen nu afscheid. Vanaf volgend jaar zet Loopgroep Eemsmond Runners uit Uithuizermeeden hun traditie voort.
 

Dat de Eemsmondloop zaterdag voor de dertigste maal Uithuizermeeden doorkruiste betekent dat Klaas Zijlstra en Meindert Sterenberg er bij zijn geweest vanaf het allereerste begin. Zijlstra herinnert zich dat het begin jaren tachtig was. "Toen ik 1980 in Uithuizermeeden mijn sportzaak startte kwam ik al snel in aanraking met schaatstrainer Albert Tuinstra van het toenmalige 'De Tjarietlopers', die hardlopen een erg belangrijk onderdeel van de zomertraining vond. Hij maakte er voor zijn schaatsers een verplicht nummer van. Afhankelijk van hun niveau moesten ze één tot vier ronden van vijf kilometer lopen. We tellen de Eemsmondlopen vanaf 1986 en daarom hebben we nu de dertigste gehad, maar die duurtraining van Tuinstra was al eerder begonnen, zeker in 1983 al. Toen hadden we al wel eens honderdvijftig deelnemers, de ene helft schaatsers en de andere van elders."
Vanuit Loopgroep Bedum, waar Sterenberg zelf liep, waren van oudsher mensen betrokken bij de Eemsmondloop. Sterenberg, door zijn broer vanuit het grasbaanracen naar het lopen gebracht, was daar natuurlijk een van. "Ik vond het geweldig", weet hij nog maar al te goed. Dat gevoel zou hem naar een indrukwekkende reeks marathons waaronder die van New York leiden, elf van de twaalf gelopen binnen drieënhalf uur.
 
Loopcircuit
 
De Eemsmondloop maakte lange tijd deel uit van een omvangrijk circuit van twaalf of dertien lopen, aanvankelijk genoemd naar sponsor RZG, in latere jaren naar Geové, Meeùs en Run2Day. Het circuit stelde nogal wat eisen. De loopafstand werd beperkt tot tien kilometer, er moest een voorgeschreven prijzengeld worden uitgekeerd en de centrale organisatie zelf vroeg een afdracht die was gebaseerd op vijfhonderd lopers. Die lopers moesten naar de Scherphornhal omdat het Bommelhoes te klein geworden was. Een hele belasting voor de organisatoren, al met al. "Het hing in die tijd als een Zwaard van Damokles boven ons hoofd. Financieel was het niet meer rond te krijgen, er moest geld bij," vertelt Zijlstra. "Uit een oogpunt van promotie kan dat een keer, maar op een gegeven moment was het ook niet meer leuk. Zo kwam de overstap naar het kleinere BuurContact Loopcircuit. Dat was in 2002 gestart met Ten Boer, Stedum, Middelstum en Loppersum. Later kwam Bedum erbij, wij sloten in 2006 aan en Appingedam kwam ook. Loppersum is er nu weer uit en inmiddels is de naam veranderd in Ommelander Loopcircuit."
De eerste zaterdag van oktober is de vaste plek op de hardloopkalender van de Eemsmondloop, al vijf jaren ondersteund door Landjuweel b.v. in Uithuizermeeden.
Het loopcircuit is een stichting. Sterenberg is de afgevaardigde van de Eemsmondloop in het stichtingsbestuur. En de Eemsmondloop, is dat een stichting? Sterenberg: "Nee, wij zijn niks."
 
Loopgolven
 
In het voorjaar van 2016 schreef het Mulier Instituut, een onderzoeks- en adviesbureau in de sport, dat ongeveer een op elke zeven Nederlanders hardloopt. Tien procent daarvan doet het minstens maandelijks. Hardlopen is een groeisport dankzij drie zogenaamde 'loopgolven'. Tijdens de eerste, tussen eind jaren zeventig en begin jaren negentig, traden nog vrijwel alleen mannen toe. De vrouwen begonnen pas massaal met hardlopen ten tijde van de tweede loopgolf, vanaf eind jaren negentig. In 2012 startte de derde loopgolf, waarin ook nieuwe vormen passen zoals het trailrunnen, city en color runs.
De dertigjarige Eemsmondloop heeft dat allemaal meegemaakt. Zijn al die trends dus ook zichtbaar in de deelname aan de loop? "Nee," antwoorden Sterenberg en Zijlstra, "dat zie je niet terug."
"Wedstrijdlopers zijn er altijd geweest. Doordat de Eemsmondloop onderdeel was van een loopcircuit kon je op hen gewoon rekenen. Het zijn juist de recreanten die grillig zijn," zegt Sterenberg. Hij erkent dat hun aantal is gegroeid en in de laatste jaren vaak de helft van het totaal bedroeg, maar "als het 's morgens regent, gaan ze wat anders doen" en hypes zoals aerobics, spinning en zumba, "daar zijn vooral dames gevoelig voor". Te beginnen met die van de schaatsclub hebben er aan de Eemsmondloop wel altijd dames meegedaan, trouwens.
Jeugd neemt ook al vele jaren deel aan de Eemsmondloop. Sterenberg weer: "Mignon Hekkema, vakleerkracht gymnastiek op verschillende basisscholen, heeft er veel aan gedaan dat op gang te brengen. Met subsidie van de gemeente zijn ook enkele jaren clinics georganiseerd om het hardlopen door kinderen te stimuleren. Daarvoor hebben Jan Dijkman, René La Crois en Richard van der Werff zich ingespannen, mannen die ook belangrijk zijn geweest of nog zijn voor de Eemsmond Runners."
Voor kinderen is het startmoment van de Eemsmondloop zelfs aangepast. Zijlstra: "Ooit was dat elf uur 's morgens, maar dan lukt het niet de voetballertjes te trekken die op zaterdag allemaal op het veld staan. Door de scholierenloop naar de middag te brengen kon dat weer wel. Zo kwam de start van de wedstrijd op vijf uur uit en dat betekende meteen ook dat ik ondanks mijn winkel bij de loop aanwezig kon zijn." Dat de wedstrijd afgelopen zaterdag om drie uur van start ging, was een aanpassing aan de afsluiting van de Eemsmondweek, de taptoe op het Johan van Veenplein.
 
Dragers
 
"Die Eemsmondloop paste helemaal in mijn straatje omdat ik een sportwinkel had," vertelt Zijlstra. "Het was natuurlijk ook een uitdaging. De allereerste keer kregen we een draaiboek van Harm Noor uit Stadskanaal, die bekend is als speaker bij hardloop­wedstrijden. Heel belangrijk waren de hulptroepen die we altijd hadden. Er was in het begin een 'Commissie Sportieve Recreatie' van verschillende mensen uit de dorpen. We gingen ook een tijd lang steeds met een groepje vrijwilligers naar de politie om les te krijgen zodat we ze op verantwoorde wijze als verkeersregelaars in konden zetten." "Binnen Loopgroep Bedum hanteerden we voor de Bedumer Bosloop altijd de regel dat wie goed in het klassement stond, mee mocht lopen. Alle anderen moesten helpen," vult Sterenberg aan. "Maar," benadrukt Zijlstra, "het was ook heel gezellig. Als je een enthousiaste groep om je heen hebt, dan ga je gewoon mee. Echt, als ik hele avonden had moet bellen voor drie vrijwilligers, was ik eerder gestopt."
In 2012 kende de gemeente Eemsmond aan het bestuur van de Eemsmondloop al eens de gemeentelijke sportpenning toe. Afgelopen zaterdag werden Zijlstra en Sterenberg geëerd als de dragers van hun eigen Eemsmondloop. Vóór de start al door Gerben Koopman, voorzitter van het Ommelander Loopcircuit, later door achtereenvolgens wethouder Harald Bouman van de gemeente en hoofdtrainer René La Crois van Eemsmond Runners. Zij onderbraken er de huldiging van de winnaars voor. Terecht, vond Bouman, want "Zonder organisatie geen winnaars." La Crois vertelde dat een ploegje vrijwilligers van Eemsmond Runners dit jaar al had meegedraaid en de loop in de komende jaren wil voortzetten.
 
Uit eigen gelederen telde Eemsmond Runners zaterdag eenendertig finishers tijdens de Eemsmondloop. Voor zowel renners als loop breekt nu een nieuwe periode aan, die volgens Sterenberg niet per se makkelijk zal zijn: "Zoals 't vroeger ging, dat kan niet meer. Eemsmond  Runners gaat dat merken. Als je zoiets organiseert heb je het te druk om mee te doen."